Κυριακή 20 Ιανουαρίου 2019

Ουράνιες εμπειρικές

Ουράνιες εμπειρικές αλήθειες βγαλμένες μέσα από το δεδοκιμασμένο καμίνι 30 ετών ασθενειών, πόνων καί ευεργετικών δοκιμασιών της ηρωικής καί μαρτυρικής ψυχής Δήμητρας Κοντού από την Πάτρα, κοιμηθείσης το 1995.
Ή Δήμητρα Κοντού γεννήθηκε το 1952 στο χωριό Λυκούρια Καλαβρύτων καί ήταν το δεύτερο παιδί από τα δέκα της οικογενείας… Το 1965 ασθένησε από «μυασθένεια». Από το έτος αυτό άρχισε ή μαρτυρική πορεία της…. Το 1971 στο Νοσοκομείο του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού των Αθηνών εξομολογήθη «Έπεσαν τα πρώτα λέπια της αμαρτίας από τα μάτια μου κάτω από το επιτραχήλιο του σεβαστού γέροντος π. Ελπιδίου, πνευματικού του Νοσοκομείου… Διάλεξε (ό Κύριος) για τόπο της συναντήσεως μας το Νοσοκομείο!», σημειώνει ή ίδια.
Το 1975 καί για 5 χρόνια ήταν τρόφιμος του ασύλου ανιάτων Πατρών….
«Το 1980 άνοιξε, ομολογεί ή ίδια, τους κρουνούς του ελέους Του καί της ευσπλαχνίας Του (ό Θεός) καί με βύθισε μέσα Του… Βρέθηκα σε καταιγισμό αγάπης! Μου δόθηκε ολόκληρος. Πώς; θαύμασε Πατρική αγάπη’ από το κεφάλι μέχρι τα δάκτυλα των ποδιών μου ήμουν ακίνητη’ ήταν τόση ή μυϊκή ατονία, πού τίποτε δεν μπορούσε να κινηθεί καί να λειτουργήσει επάνω μου. Έδινα την εικόνα ενός φυτού! Τα μάτια δεν άνοιγαν για να δουν, αλλά καί όταν άνοιγαν τα έβλεπα ή θαμπά ή διπλά δεν μπορούσα να μιλήσω κα-θόλου, ούτε να καταπιώ το σίελο μου, τα πνευμόνια δεν λειτουργούσαν από μόνα τους είχα πάντα οξυγόνο, μερικές φορές και αναπνευστήρα ή καρδιά δυο φορές σταμάτησε με ανακοπή το γαστρεντερικό σύστημα δεν λειτουργούσε, τα 3/4 τον στομάχου είχαν νεκρωθεί τα νεφρά με κολικούς, αιμορραγίες κ.τ.λ. Στο ουροποιητικό πρόβλημα 12 χρόνια υπήρχε καθετήρας. Το κυκλοφορικό με πολλά προβλήματα και Θρομβώσεις, ή αρτηριακή πίεση με πολλές διακυμάνσεις. Το φλεβικό σύστημα κατατρυπημένο, όλα τα σημεία του σώματος ανοιγμένα από αποκαλύψεις, φλεβοκεντήσεις, βιοψίες κ.τ.λ. Στη μύτη για 6χρόνια από τον οισοφάγο ένα σωληνάκι, πού έφθανε μέχρι το στομάχι για να μπορώ να παίρνω τα φάρμακα μου, αφού δεν μπορούσα από το στόμα, ουρολοιμώξεις συνεχόμενες για 12 χρόνια με βαρείες αντιβιώσεις, αναιμία κτλ., πονοκέφαλοι, πού δεν αντιμετωπίζοντο με τίποτα. Έπαιρνα την ημέρα 8 ενέσεις ενδοφλεβίως ναρκωτικές. Είχα για 3 συνεχή χρόνια ορό χωρίς να παίρνω από το στόμα ούτε μια κουταλιά γάλα. Έτσι δοκίμασα στο τέλειο βαθμό της τη πείνα καί τη δίψα στερήθηκα τον ύπνο αυτά τα 3 χρόνια, πού είχα τους ορούς γιατί έπρεπε να τους παρακολουθώ, ή δε δόση των καθημερινών μου φαρμάκων έφθανε τα 60-70 χάπια με άδειο τελείως στομάχι πολλάκις πλησίασα τη γεύση θανάτου…
Βέβαια όλα αυτά εφαίνοντο σαν ταλαιπωρίες, όμως ή πραγματικότητα ήταν άλλη’ ποτέ δεν θα μπορέσω να περιγράψω τη γλυκύτητα καί την εσωτερική ανάπαυση καί χαρά. Αυτό μόνο θα πω: νοερά αγκάλιαζα καί καταφιλούσα ορούς οξυγόνο, πληγές…».
(Τα ανωτέρω είναι από το βιβλίο Δήμητρα Κοντού, εκδόσεως ΤΑΩΣ, Πάτραι 2001).
Εμπειρικές ελπιδοφόρες αλήθειες
Από μία μοναχή εκ Πατρών λάβαμε σε φωτοτυπία ένα ιδιόγραφο κείμενο με ευλογημένες εμπειρίες της μακαριάς συγχρόνου νεομάρτυρος εκλεκτής δούλης του Θεού Δήμητρας Κοντού, τα όποια καί παραθέτουμε προς στηριγμό καί ψυχική ωφέλεια όλων μας. Ή μοναχή πού μας τα έστειλε σημείωσε τα εξής: Ιδιόχειρο κείμενο πού διαβάστηκε σαν επικήδειος την ήμερα της κηδείας της.
Έχω μέσα μου το φρόνημα καί την πληροφορία ότι τα 30 χρόνια της ασθενείας μου έτσι τα βάδισα.
* Θεός μου καί σταυρός μου το ίδιο’ το ένα γλυκύτερο του άλλου’ καί για αυτό ποτέ δε ζήτησα να μου το πάρη.
* Δεν δοκίμασα τη γεύση της πικρίας του πόνου.
* Δεν με προβλημάτισε καί δεν μου δημιούργησε στενοχώρια καί ποτέ δεν αισθάνθηκα άρρωστη μόνο.
* Δεν έσυρα το βήμα απλώς υπομονετικά, τούτο καθόλου δεν μου άρεσε’ την ήθελα χαρούμενη καί έτσι καί την βάδισα την πορεία μου ένα γλέντι, ένα πανηγύρι, ένα χαρούμενο τρέξιμο μέσα στην ακινησία μου.
* Δεν ένιωσα ποτέ τον Θεό μακριά μου ήταν ο γλυκύτατος μου καί ό δικός μου Πατέρας! Ποτέ μόνη μου δεν περπάτησα την πονεμένη καί τραχεία πορεία μου… Πάντα στην αγκαλιά Του, στα γόνατα Του, στις χούφτες Του τίς Πατρικές! Έτσι ένιωθα.

Το σημείο του Σταυρού.

Πριν από είκοσι αιώνες ο σταυρός ήταν όργανο ατιμωτικής τιμωρίας και φρικτού θανάτου. Οι Ρωμαίοι καταδίκαζαν στην ποινή της σταυρώσεως τους πιο μεγάλους εγκληματίες.
Σήμερα ο σταυρός κυριαρχεί σ’ ολόκληρη τη ζωή των πιστών χριστιανών, σ’ ολόκληρη τη ζωή της Εκκλησίας μας, σαν όργανο θυσίας, σωτηρίας, χαράς, αγιασμού και χάριτος. «Όπως γράφει ο ιερός Χρυσόστομος, «αυτό το καταραμένο και αποτρόπαιο σύμβολο της χειρότερης τιμωρίας, τώρα έχει γίνει ποθητό και αξιαγάπητο». Παντού το Βλέπεις. «Στην αγία Τράπεζα, στις χειροτονίες των Ιερέων, στη θεία λειτουργία, στα σπίτια, στις αγορές’ στις ερημιές και στους δρόμους’ στις θάλασσες, στα πλοία και στα νησιά’ στα κρεβάτια και στα ενδύματα’ στους γάμους, στα συμπόσια’ στα χρυσά και τ’ ασημένια σκεύη’ στα κοσμήματα και στις τοιχογραφίες… Τόσο περιπόθητο σ’ όλους έγινε το θαυμαστό αυτό δώρο, ή ανέκφραστη αυτή χάρη».
Πράγματι, οπού κι αν στρέψει κανείς το βλέμμα του, μέσα κι έξω από το ναό, θα δει το σημείο του σταυρού. Σαν ορατό, σχηματικό σύμβολο, αλλά και σαν ιερή χειρονομία. Το σημείο του σταυρού δεσπόζει στη ζωή της Εκκλησίας.
Γιατί όμως;
Γιατί από τότε πού πάνω στο σταυρό καρφώθηκε και πέθανε για τη σωτηρία του κόσμου ο ίδιος ο Θεός, ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός, το όργανο αυτό της τιμωρίας έγινε όργανο σωτηρίας. «… Ου γαρ έτι καταδίκης εστί τιμωρία, αλλά τρόπαιον εδείχθη ημίν σωτηρίας», λέει ένα τροπάριο. Το αντικείμενο της αισχύνης έγινε ή δόξα της Εκκλησίας. Της κατάρας το σύμβολο, έγινε «αράς της αρχαίας λύτρον». Της οδύνης και του θανάτου το ξύλο, έγινε «χαράς σημείον» και «ζωής ταμείον». Και όλ’ αυτά επειδή πάνω στο ξύλο του σταυρού, μαζί με το πανάχραντο σώμα Του, ο Κύριος κάρφωσε και τις αμαρτίες μας. Όπως γράφει ο άγιος απόστολος Παύλος, μας χάρισε «πάντα τα παραπτώματα, εξαλείψας το καθ’ ημών χειρόγραφον… προσηλώσας αυτό τω σταυρώ».
Ό σταυρός του Χριστού μας συμφιλίωσε με τον ουράνιο Πατέρα, από τον Όποιο μας είχε χωρίσει ο διάβολος, εξαπατώντας τους προπάτορες. Ό σταυρός του Χριστού μας άνοιξε τη βασιλεία των ουρανών, αφού μέχρι τη σταύρωση Εκείνου ο Άδης κατάπινε αχόρταγα ακόμη και τους δικαίους. Γι’ αυτό έχει τόση δύναμη και χάρη, τη δύναμη και τη χάρη του Χριστού, πού, όταν σταυρώθηκε, τη μεταβίβασε με τρόπο μυστικό και ακατάληπτο στον τίμιο σταυρό Του, όπως σοφά μας λέει και ή υμνολογία: » Ο σταυρός σου, Χριστέ, ει και ξύλον οράται τη ουσία, αλλά θείαν περιβέβληται δυναστείαν και αισθητώς τω κοσμώ φαινόμενος, νοητώς την ημών θαυματουργεί σωτηρίαν…».
Ό σταυρός λοιπόν έγινε το σύμβολο του ιδίου του Χριστού. Σύμβολο πού τρέμουν τα δαιμόνια.
Αν είναι όμως πράγματι έτσι, γιατί τότε υπάρχουν άνθρωποι πού αρνούνται, αποστρέφονται και ατιμάζουν το σταυρό; «Πολλοί γαρ περιπατούσιν», γράφει ο απόστολος Παύλος, «ους πολλάκις έλεγον υμίν, νυν δε και κλαίων λέγω, τους εχθρούς του σταυρού του Χριστού, ων το τέλος απώλεια!…».

Τι σε συμφέρει: Ναι ή όχι στην πρόσκληση για σωτηρία;

Υπό Αρχιμανδρίτου π. ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ Β. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΥ
Ιεροκήρυκος
«Μακάριοι οι ακούοντες τον Λόγov του Θεού και φυλάσσοντες αυτόν».
(ΛΟΥΚΑ 11. 28)
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Αδελφέ μου,
Θέλεις στα σοβαρά να κολασθείς για πάντα μετά την αναχώρηση σου από αυτόν εδώ τον κόσμον; Θέλεις να κληρονομήσεις το σκότος και τον πόνο και να στενάζεις έξω από την αγιαστική Χάρι που πηγάζει από τον Δημιουργό Κύριο και Θεό σου, που από αγάπη δημιούργησε τον άνθρωπο και για τον οποίο μετά την εκ της παρακοής πτώση του από φιλανθρωπία ετοίμασε Οία του μυστηρίου της Θείας Οικονομίας οδόν σωτηρίας; «Ούτω γαρ ηγάπησεν ό θεός τον κόσμον, ώστε τον υιόν αυτού τον μονογενή έδωκεν, ίνα πας ό πιστεύων εις αυτόν μη απόληται, αλλ’ έχει ζωήν αιώνιον» (Ίωάν. 3,16).
Μπορεί μεν να γελάσεις ακούοντας για κόλαση, αλλά πρόσεξε, γιατί δεν θα διαψευσθείς απλώς ή γιατί θα αποδειχθεί ανόητος ή στάση σου αυτή, αλλά γιατί το τρομερότερο είναι να ευρεθείς στην κόλαση.
1. Άρνηση, αδιαφορία και επιπολαιότητα
Μήπως, αδελφέ μου, ενώ πολλές φορές βασανίζεις (πολυεξετάζεις) τις διάφορες υποθέσεις του κόσμου τούτου, που σε αφορούν, για πρόσκαιρο κέρδος και για να μη εξαπατηθείς, αδικηθείς ή υποστείς πρόσκαιρες βλάβες στη ζωή του κόσμου τούτου, όμως στο θέμα της πίστεως προς τον θεό και της μετά θάνατον ζωής και κρίσεως με πολύ επιπολαιότητα (επιφανειακά) και προκατάληψη λαμβάνεις αρνητική στάση;
Αλλά, αδελφέ μου, δεχόμενος και εμμένων στην άρνηση της υπάρξεως του θεού, της αθανασίας της ψυχής και της μετά θάνατον κρίσεως των ανθρώπων, χωρίς να αποδεικνύεις την άρνησή σου αυτή, δεν πιστεύεις έτσι στην Άρνηση αντί στο θεό;
2. Δημιουργία, πολιτισμός και θεία Αποκάλυψη
Πρόσεξε και σκέψου Ότι πολλά είναι εκείνα που σου διηγούνται για τον θεό, την παντοδυναμία, την σοφία και την δόξα του, όπως ή δημιουργία του κόσμου και του άνθρωπου, με τους νόμους και την λειτουργία των, ή εντός σου συνείδηση περί δικαίου και ηθικής γενικότερα στην φυσιολογική της λειτουργία, ή ιστορία, ορθώς ερμηνευομένη, σε όλες τις διαστάσεις της (ατομική, οικογενειακή, τοπική, εθνική, παγκόσμιος, πολιτική, τεχνών, γραμμάτων και πολιτισμού γενικότερα), κυρίως όμως ή έκδηλη αποκάλυψη του θεού στον άνθρωπο, που μαρτυρείτε στην Αγία Γραφή και την Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας και στην μέχρι και σήμερα ζωή γενικά της Ορθοδόξου Εκκλησίας, που συνεχίζεται και θα συνεχίζεται μέχρι συντέλειας των αιώνων. «Οι ουρανοί διηγούνται δόξαν Θεού, ποίησιν δε των χειρών αυτοί) αναγγέλλει το στερέωμα» (Ψαλμός 18,1). «Πας γαρ οίκος κατασκευάζεται οπό τίνος, ό δέ τα πάντα κατασκευάσας Θεός» (Έβρ.3,4). «Ως εμεγαλύνθη τα έργα σου, Κύριε, πάντα εν σοφία εποίησας» (Ψαλμός 103,24).
Έχουμε και σήμερα εκδηλώσεις των ενεργειών του Τριαδικού θεού (Πατρός δι’ Υιού εν Αγίω Πνεύματι) στα αγιαζόμενα μέλη της εκκλησίας, που ζουν μέσα στο χώρο που κινούμεθα και επίσης στο περιβάλλον τους, οι οποίες μαρτυρούν περί του γεγονότος τούτου (θαύματα, ευεργετικά αποτελέσματα στην ψυχή και στο σώμα, πνευματικά χαρίσματα μάλιστα εκ της θεαρέστου συμμετοχής στα θεία μυστήρια, ή εκδηλουμένη πρόνοια του θεού κ.λπ.).
Εκείνος, που πράγματι θέλει, ζητεί και φροντίζει να πληροφορηθεί και γνωρίσει την αλήθεια, λαμβάνει την εσωτερική πληροφορία και βεβαίωση και εδραιούται και αυξάνει στη συνέχεια ή πίστη του.

Πατέρων και Αγίων της Εκκλησίας μας για την προσευχή

Λόγοι Πατέρων και Αγίων της Εκκλησίας μας για την προσευχή

prayerΗ προσευχή δεν είναι ψυχρό καθήκον. Δεν είναι τύπος ούτε μηχανική απαγγελία λέξεων, που δεν αγγίζουν την ψυχή και δεν μεταμορφώνουν την ζωή μας. Είναι αναγκαιότητα της ψυχής. 
Χωρίς αέρα δεν υπάρχει ζωή. Και χωρίς προσευχή δεν υπάρχει πνευματική ζωή. Η προσευχή είναι η δυναμική στάση της ψυχής, που υψώνεται στους φωτεινούς κόσμους του απείρου Θεού. Είναι η φιλική συνομιλία του πλάσματος με τον Πλάστη. 
Αλλά η «εν πνεύματι και αληθεία» προσευχή έχει τις προϋποθέσεις της. Διαφορετικά πέφτει στο κενό. Μένει ανενεργή. Γίνεται τύπος και χάνεται το νόημά της.

Τη σημαντικότερη προϋπόθεση για μια γνήσια προσευχή, μας την παρουσιάζει ο απόστολος Παύλος: «το τι προσευξώμεθα καθ' ο δει ουκ οίδαμεν,  αλλ' αυτό το Πνεύμα υπερτυγχάνει υπέρ ημών στεναγμοίς αλαλήτοις» (Ρωμ. η΄ 26). (δηλ. «εμείς δεν ξέρουμε ούτε τι ούτε πως να προσευχηθούμε. Το Πνεύμα όμως μεσιτεύει το ίδιο στο Θεό για μας με στεναγμούς που δεν μπορούν να εκφραστούν με λέξεις»). 
Έτσι έζησαν την επικοινωνία με τον ουράνιο Πατέρα οι πνευματοφόροι και πνευματοκίνητοι άγιοι και πατέρες της Εκκλησίας μας. Ιεροί υμνογράφοι, άγιοι Πατέρες και σοφοί Διδάσκαλοι κατέθεσαν τον πλούτο της εξαγιασμένης καρδιάς τους, για να έχουμε εμείς σήμερα όλον αυτόν τον ανεκτίμητο θησαυρό. 
Συλλέξαμε φράσεις από την Αγία Γραφή, από ψαλμούς, από ύμνους αλλά και από αγίους και πατέρες της Εκκλησίας μας, η ζωή και οι λόγοι των οποίων αποτελούν οδηγό και δείκτη πορείας για τον πνευματικό μας αγώνα.
Καλή μελέτη σε όλους και «τη προσευχή προσκαρτερείτε»...
Βλέπετε, αγρυπνείτε και προσεύχεσθε. (Μαρκ. ιγ΄ 33) 
Αιτείτε, και δοθήσετε υμίν, ζητείτε, και ευρήσετε, κρούετε και ανοιγήσεται υμίν• πας γαρ ο αιτών λαμβάνει και ο ζητών ευρίσκει και τω κρούοντι ανοιγήσεται. (Ματθ. ζ΄ 7-8) 
Γρηγορείτε και προσεύχεσθε, ίνα μην εισέλθητε εις πειρασμόν. (Ματθ. κστ΄ 42) 
Έλεγεν παραβολήν αυτοίς προς το δειν πάντοτε προσεύχεσθαι αυτούς και μη εκκακείν. (Λουκ. ιη΄ 1) 
Όταν στήκητε προσευχόμενοι, αφίητε εί τι έχετε κατά τινος, ίνα και ο πατήρ υμών ο εν τοις ουρανοίς αφή υμίν τα παραπτώματα υμών. (Μαρκ. ια΄ 25) 
Πνεύμα ο Θεός και τους προσκυνούντας αυτόν εν πνεύματι και αληθεία δει προσκυνείν. (Ιωαν. δ΄ 23) 
Κύριε εισάκουσον της προσευχής μου, ενώτισαι την δέησίν μου εν τη αληθεία σου, εισάκουσόν μου εν τη δικαιοσύνη σου...
Γνώρισόν μοι, Κύριε, οδόν, εν η πορεύσομαι, ότι προς σε ήρα την ψυχήν μου... 
Το πνεύμα σου το αγαθόν οδηγήσει με εν γη ευθεία, ένεκεν του ονόματός σου, Κύριε, ζήσεις με... 
Κύριε, εισελθέτω ενώπιόν σου η προσευχή μου, κλίνον το ους σου εις την δέησίν μου... 
Συ δε όταν προσεύχη, είσελθε εις το ταμείον σου. (Ματθ.. στ΄ 6)
«Αδιαλείπτως προσεύχεσθε, εν παντί ευχαριστείτε» (Α΄ Θεσ. ε΄ 17)
Η σπουδή τίκτει την προσευχή, η προσευχή την ησυχία, η ησυχία τίκτει την θεωρία, η θεωρία την γνώση, η γνώση τη των μυστηρίων κατάληψη. Τέλος δε των μυστηρίων η θεολογία. 
Άγιος Γρηγόριος ο Σιναΐτης
Η προσευχή ως προς την ποιότητα της είναι συνουσία και ένωσις του ανθρώπου με τον Θεόν, και ως προς την ενέργειά της, σύστασις και διατήρησις του κόσμου, συμφιλίωσις με τον Θεόν, μητέρα των δακρύων, καθώς επίσης και θυγατέρα, συγχώρησις των αμαρτημάτων, γέφυρα που σώζει από τους πειρασμούς, τοίχος που μας προστατεύει από τις θλίψεις, συντριβή των πολέμων, έργο των Αγγέλων, τροφή όλων των ασωμάτων,η μελλοντική εφροσύνη, εργασία που δεν τελειώνει, πηγή των αρετών, πρόξενος των χαρισμάτων, αφανής πρόοδος, τροφή της ψυχής, φωτισμός του νου, πέλεκυς που χτυπά την απόγνωση, απόδειξις της ελπίδος, διάλυσις της λύπης, πλούτος των μοναχών, θυσαυρός των ησυχαστών, μείωσις του θυμού, καθρέπτης της πνευματικής προόδου, φανέρωσις των μέτρων, δήλωση της πνευματικής καταστάσως, αποκάλυψης των μελλοντικών πραγμάτων, σημάδι της πνευματικής δόξης που έχει κανείς.
Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος Λάθρα και κεκρυμένως και ουδενώς ορώντος προσεύχεσθαι. 
Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας 
Η προσευχή είναι αμαρτημάτων ιλασμός και συγχώρεση, γέφυρα που ελευθερώνει τους ανθρώπους από πολλούς πειρασμούς και κινδύνους. Μεσότοιχο, που εμποδίζει τις θλίψεις των παθών, των ανθρώπων και των δαιμόνων, έργο ουράνιο, δακρύων μητέρα και θυγατέρα, τροφή των Αγγέλων και των Αγίων, αγαλλίαση και χαρά των δικαίων, πηγή κάθε καλού, πρόξενος όλων των χαρισμάτων, προκοπή της καρδίας αόρατος, φωτισμός του νου αδιάκοπος, φλόγα ουράνια, απόδειξη της ελπίδος προς τον Θεό, αντιφάρμακο και λύση της λύπης, θυρίδα από την οποία εισέρχεται ουράνιο φως και αποκαλύπτει τα απόκρυφα μυστήρια του Θεού.
Άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης Αγωνίσου με όλη την δύναμη της ψυχής σου να κρατάς καθαρό τον νου σου την ώρα της προσευχής και να συγκεντρώνεις όλο σου τον λογισμό στην κατανόηση του λόγου και της ευχής που κάνεις.
Άγιος Ιωάννης ο ΣιναΐτηςΗ κακία που γίνεται δεκτή με το λογισμό, κάνει την καρδιά θυμώδη και απειλητική, ενώ όταν πολεμηθεί με την προσευχή και την ελπίδα προκαλεί μετάνοια και συντριβή.
Αββάς Μάρκος, P.G. 65, 908A 
Όταν καλλιεργούμε την προσευχή, χρειαζόμαστε οπωσδήποτε τον σωματικό πόνο που προξενεί η νηστεία, η αγρυπνία και τα παρόμοια.
Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, ΕΠΕ 2, 354-8 
Με την ανάμνηση του Ιησού Χριστού συγκέντρωσε τον σκορπισμένο σου νου.
Άγιος Φιλόθεος ο Σιναΐτης, Φιλοκαλία, τομ. II, σελ. 283 
Η απάθεια δεν συνίσταται στην μη αίσθηση των παθών, αλλά στην μη αποδοχή τους.
Άγιος Ισαάκ ο Σύρος, Mystic Treatises, μτφρ. Wensinck, σελ. 345
Ο καθένας θα πρέπει να κρατήσει την τέχνη ή το επάγγελμά του. Ο στρατηγός να συνεχίσει να διοικεί, ο αγρότης να καλλιεργεί τη γη, ο τεχνίτης να εξασκεί την τέχνη του. Και θα σας πω γιατί. Δεν είναι ανάγκη να απομακρυνθούμε στην έρημο, να τρώμε ανούσια τροφή, να αλλάξουμε τα ενδύματά μας, να αδιαφορήσουμε για την υγεία μας, ή να κάνουμε οτιδήποτε ανόητο, επειδή μπορούμε να μείνουμε στα σπίτια μας χωρίς να αποχωρισθούμε τα πράγματά μας, και να εξασκούμε ταυτόχρονα την συνεχή προσευχή. 
Άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας, Η κατά Χριστόν ζωή, P.G. 150, 657-9 
Όταν η ψυχή κρίνεται άξια ν’ απολαύσει την κοινωνία με το Πνεύμα του φωτός του Θεού, και όταν ο Θεός λάμπει πάνω της με την ομορφιά της άφατης δόξας του, ετοιμάζοντάς της για θρόνο και κατοικία δική του, γίνεται όλη φως, όλη πρόσωπο, όλη μάτια• και δεν υπάρχει μέρος σ’ αυτή που να μην είναι γεμάτο από τα πνευματικά μάτια του φωτός. 
Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος Δε μπορούμε να διδαχθούμε πως να βλέπουμε, διότι εκ φύσεως το γνωρίζουμε μόνοι μας. Παρόμοια δε μπορούμε να γνωρίζουμε με τη διδασκαλία του άλλου το κάλλος της προσευχής. Διότι η προσευχή έχει ως διδάσκαλό της τον Θεό. 
Άγιος Ιωάννης της ΚλίμακοςΌταν ανακαλύπτεις την πόρτα της καρδιάς σου, ανακαλύπτεις την πύλη του ουρανού. 
Άγιος Ιωάννης ο ΧρυσόστομοςΗ καρδιά είναι μικρό όργανο, αλλά μέσα της χωρούν τα πάντα: εκεί ο Θεός, εκεί οι άγιοι, εκεί ο θησαυρός της χάριτος. Σ’ αυτή να αποσύρεσαι συχνά να συγκεντρώσεις όλο σου το νου, να παρίστασαι νοερά ενώπιον του Θεού και να επικοινωνείς μαζί Του μυστικά.
Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος
Ο χριστιανός, που θυμάται να συνομιλήσει με τον Θεό μόνο όταν φτάσει η ορισμένη ώρα της προσευχής, δεν έχει ακόμη μάθει να προσεύχεται.
Aπό το ΓεροντικόνΔεν θα μας ζητήσει λόγο ο Θεός, γιατί δεν κάναμε προσευχή, αλλά γιατί δεν είχαμε επαφή με τον Χριστό και μας ταλαιπώρησε ο διάβολος.
Άγιος Ισαάκ ο Σύρος, Οι Ασκητικοί Λόγοι, Λόγος ΜΒ΄ σ. 153 
Προσευχής καιρός έστω άπας ο βίος. 
Μέγας Βασίλειος Η προσευχή, πολλές φορές δεν αλλάζει τα πράγματα για σένα, αλλάζει εσένα για τα πράγματα. 
Aπό το Γεροντικόν
Κύριε Βασιλιά, δώρησέ μου να βλέπω τα δικά μου πταίσματα και να μην κατακρίνω τον αδερφό μου. 
Άγιος Εφραίμ ο Σύρος