Ο αντιπαπικός Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς και το φιλοπαπικό παράληρημα των οικουμενιστών»

(Πρωτοπρ. π. Άγγελος Αγγελακόπουλος εφημέριος Ι. Ν. Αγίας Παρασκευής Καλλιπόλεως Πειραιώς)

Εν Πειραιεί 26-3-2013
Πολύ εύστοχα και θεόπνευστα η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική, Ορθόδοξος Εκκλησία μας προβάλει την Β΄ Κυριακή των Νηστειών, για δεύτερη φορά την μορφή του εν αγίοις Πατρός ημών Γρηγορίου του Παλαμά αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, του κήρυκος της Χάριτος και θεατού του ακτίστου Φωτός. Πρώτη φορά η μνήμη του, η κοίμησή του εορτάζεται στις 14 Νοεμβρίου.

Την τοποθέτησε, μάλιστα, μετά την Κυριακή της Ορθοδοξίας, γιατί, κατά κάποιο τρόπο, αυτή η Κυριακή είναι η δεύτερη Κυριακή της Ορθοδοξίας. Και εάν θέλαμε πολύ περιληπτικά να διευκρινίσουμε για ποιόν λόγο η Εκκλησία μας τοποθέτησε αυτή την δεύτερη Κυριακή της Ορθοδοξίας, μπορούμε να πούμε ότι την προηγουμένη Κυριακή, την Κυριακή της Ορθοδοξίας, η Εκκλησία μας απέφυγε τον κίνδυνο του εξανατολισμού, δηλ. των αιρέσεων από την Ανατολή, από ιουδαϊκές και ισλαμικές επιρροές.

Είναι γνωστό ότι η αίρεση της εικονομαχίας είχε τις ρίζες της στον Ισλαμισμό και τον Ιουδαϊσμό, οι οποίες είναι ανεικονικές θρησκείες, δηλ. δεν έχουν εικόνες. Και αυτή τη μανία τους εναντίον των αγίων εικόνων προσπάθησαν να την περάσουν και μέσα στην πίστη μας, την αγία Ορθοδοξία.

Όμως, οι άγιοι Πατέρες, αγωνιζόμενοι εναντίον των χριστιανοκατηγόρων εικονομάχων, το απέτρεψαν αυτό και έτσι αποφεύχθηκε ο εξανατολισμός της Ορθοδοξίας, δηλ. το να μας παρασύρει η Ανατολή, οι Μουσουλμάνοι και οι Εβραίοι.

Με την δεύτερη Κυριακή της Ορθοδοξίας και με τους ησυχαστικές συνόδους του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά τον 14ο αιώ., οι οποίες αποτελούν την Θ΄ Οικουμενική Σύνοδο, αποφεύχθηκε τώρα όχι ο εξανατολισμός, αλλά ο εκδυτικισμός, ο εκλατινισμός, η φραγκοποίηση της Ορθοδοξίας, τον οποίο εκπροσωπούσε ο εκ της Δύσεως ερχόμενος, επηρμένος, υπερήφανος, αιρετικός και αναθεματισμένος από την Εκκλησία μας, διά του Συνοδικού της Ορθοδοξίας, Βαρλαάμ ο Καλαβρός.

Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, ο οποίος μαζί με τον Μ. Φώτιο Κων/λεως και τον άγιο Μάρκο Εφέσου τον Ευγενικό αποτελούν τους νέους τρεις Ιεράρχες, τους ονομαζομένους αντίπαπες και παπομάστιγες, ήλεγξε σφοδρότατα και αυστηρότατα στο πρόσωπο του Βαρλαάμ την παναίρεση του Παπισμού και όλες τις καινοτομίες, τους νεωτερισμούς, τις παραχαράξεις, τις διαστρεβλώσεις και αιρέσεις της Δύσεως επί της άπαξ παραδοθείσης πίστεως. Γι’αυτό καί μέχρι τις ημέρες μας οι αιρετικοί Λατίνοι αποστρέφονται και μισούν τον άγιο Γρηγόριο˙ δεν τον θεωρούν άγιο, αλλά αντιθέτως «αιρετικό»!!! Φρίττουν και τρέμουν μόνο στο άκουσμα του αγίου ονόματός του!

Στο έργο του «Λόγος αποδεικτικός περί της εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος» λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς˙ «Πάλιν ο δεινός και αρχέκακος όφις την εαυτού κεφαλήν καθ’ημών διαίρων, υποψυθιρίζει τα της αληθείας αντίθετα»[1]. «Πάλι ο πρωταίτιος του κακού όφις, ο διάβολος, σηκώνοντας την κεφαλή του εναντίον μας, υποψυθιρίζει τα αντίθετα προς την αλήθεία».

Και παρακάτω, αφού λέει ότι αυτός ο διάβολος είναι, που παρεκίνησε τους Αρείους, τους Απολλιναρίους, τους Ευνομοίους και Μακεδονίους και πολλούς ετέρους αιρετικούς, «ούτος τοίνυν ο νοητός και διά τούτο μάλλον επάρατος όφις, το πρώτον και μέσον και τελευταίον κακόν», «αυτός, λοιπόν, ο νοερός και γι’αυτό περισσότερο καταραμένος διάβολος, που είναι το πρώτο και μεσαίο και το τελευταίο κακό», «μηδαμώς επιλελησμένος της οικείας κακοτεχνίας», «δεν ξέχασε καθόλου την κακοτεχνία του, το κακό έργο του», «διά των αυτώ πειθηνίων Λατίνων, περί Θεου καινάς εισφέρει φωνάς»[2], «με τους λατίνους, που είναι πειθήνια όργανά του, εισαγάγει καινούργιες φωνές σχετικά με τον Θεό».

Το μήνυμα της διδασκαλίας του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά

ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Δ. ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΥ

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ 
ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗΝ ΜΑΣ

1. Ο Ησυχασμός1 είναι η πεμπτουσία της ορθοδόξου παραδόσεως, ταυτιζόμενος με αυτό που περικλείει και εκφράζει ο όρος ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ. Έξω από την ησυχαστική παράδοση η Ορθοδοξία είναι ανύπαρκτη και αδιανόητη. Η ησυχαστική πράξη, εξ άλλου, είναι η «λυδία λίθος» για την αναγνώριση της αυθεντικής χριστιανικότητας. «Νηστεία, αγρυπνία, προσευχή» -με τις ησυχαστικές πρακτικές- αποκτώνται τα ουράνια χαρίσματα στην ορθοδοξοπατερική παράδοση. Πρέπει δε να αποσαφηνισθεί εξ αρχής, ότι ως ησυχασμός νοείται κυρίως η πορεία προς την θέωση και η εμπειρία της θεώσεως και δευτερευόντως η διερεύνηση και καταγραφή αυτής της πορείας και εμπειρίας, η ακαδημαϊκή δηλαδή νοηματοδότηση του όρου «θεολογία».

Ο Ησυχασμός είναι η βάση και το θεμέλιο των δογματικοθεολογικών αποφάσεων των Οικουμενικών Συνόδων, ως η αγιοπνευματική πορεία της «καθάρσεως, του φωτισμού και της θεώσεως» και όχι κάποια διανοητική-στοχαστική-επιστημονική διαδικασία. Γι’ αυτό η γνώση του Θεού ως θέωση είναι υπόθεση όλων, εγγραμμάτων και αγραμμάτων, σοφών και ασόφων και όχι μόνο των φιλοσοφούντων, όπως διετείνετο ο ουνιτίζων Βαρλαάμ ο Καλαβρός (1290-1359), τον 14ο αιώνα. Αυτόν κυρίως αντέκρουσε, ως κύριος εκπρόσωπος και πρόμαχος της Ησυχαστικής παραδόσεως ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς (1296-1359)2, ο μεγαλύτερος ορθόδοξος θεολόγος της εποχής του και μέγας Πατήρ της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Ο Άγιος Γρηγόριος σπούδασε Θεολογία στην αληθινή Θεολογική Σχολή της Ορθοδοξίας, κατά τα κεφάλαια 12-14 της Α’ Προς Κορινθίους (δόμηση της Εκκλησίας διά των χαρισμάτων), δηλαδή στον χώρο της ασκήσεως και μετανοίας. Μέσα στο (κοινοβιακό) Μοναστήρι ο Παλαμάς έγινε Θεολόγος. Πηγή της Θεολογίας του δεν ήταν η σχολική, ακαδημαϊκή, έστω και αν κατείχε και αυτήν στο έπακρον, γνώση, αλλά η αγιοπνευματική ζωή. Με αυτή την προϋπόθεση αναδείχθηκε συνεχιστής των Προφητών, των Αποστόλων και των Πατέρων και γνήσιος Θεολόγος της παραδόσεως. Με βάση δε τα θαύματά του -βεβαίωση της αναδείξεώς του σε «ναόν του Αγίου Πνεύματος» (Α’ Κορ. 6, 19)- διακηρύχθηκε το 1368 Άγιος της Ορθοδοξίας, σύμφωνα με τα αγιολογικά κριτήρια της, και όχι λόγω των υπέροχων συγγραμμάτων του, όπως θα ήθελε το κοσμικό πνεύμα3.

Οι εκδοτικές και ερευνητικές συμβολές των γνωστών ακαδημαϊκών Θεολόγων μας Παναγιώτου Χρήστου, π. Ιωάννου Ρωμανίδου, π. Γεωργίου Φλωρόφσκυ, π. John Meyendorf, π. Ιουστίνου Πόποβιτς, π. Δημητρίου Στανιλοάε, Γεωργίου Μαντζαρίδου, Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ιεροθέου κ.ά. έκαμαν ευρύτερα γνωστό τον Άγιο Γρηγόριο Παλαμά, τον 20ό αιώνα.

Περί της αναγνωρίσεως της εν Κωνσταντινουπόλει εν έτει 1351 μ.Χ. συγκληθείσης Συνόδου ως Ενάτης ΟικουμενικήςΤού Σεβ. Μητροπολίτου Γόρτυνος Ιερεμία

Πηγή: Βιβλιάριο Ι. Μ. Πειραιώς: "Ασματικαί Ακολουθίαι τής Αγίας Ενάτης (Θ΄) Οικουμενικής Συνόδου". Πειραιεύς 2014.

Εισήγηση του Μητροπολίτου Γόρτυνος Ιερεμίας, Περί της αναγνωρίσεως της εν Κωνσταντινουπόλει εν έτει 1351 μ.Χ. συγκληθείσης Συνόδου ως Ενάτης Οικουμενικής.

Μακαριώτατε Δέσποτα

και Σεβασμιώτατοι Άγιοι Πατέρες,

Κατά πρώτον ευχαριστώ για την τιμή στο ταπεινό μου πρόσωπο να ομιλήσω ενώπιον της Ιεραρχίας της Εκκλησίας μας και μάλιστα να ομιλήσω για την εν Κων/πόλει Σύνοδον του έτους 1351, η οποία για την σπουδαιότητα του θέματος με το οποίο ασχολήθηκε έχει χαρακτηρισθεί ως Θ´ Οικουμενική Σύνοδος. Στο θέμα της Συνόδου αυτής συγκρούεται και μάλιστα σφοδρώς η πίστη μας με την αίρεση του παπισμού. Η διδασκαλία δε της εν λόγω Συνόδου πρέπει να διαποτίζει την ποιμαντική μας και τα κηρύγματά μας, αλλ' επειδή αυτό εν πολλοίς δεν γίνεται, γι' αυτό και οι χριστιανοί μας χωλαίνουν θεολογικά και παρουσιάζουν λειψή πνευματικότητα.

1. Κατά τον τίτλο του θέματος που μου εδόθη προς ανάπτυξη καλούμαι να ομιλήσω περί του χαρακτηρισμού της εν Κων/πόλει Συνόδου του έτους 1351 ως Θ´ Οικουμενικής Συνόδου. Στην Ιστορία έχουμε επίσημα επτά Οικουμενικές Συνόδους, αλλά είναι λάθος να πιστεύουμε ότι σταματούν σε αυτές μόνο οι Οικουμενικές Σύνοδοι, όπως είναι λάθος πάλι να λέγομε ότι σταμάτησαν οι Πατέρες στον άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό ή τον Μέγα Φώτιο. Πάντοτε στην Εκκλησία υπάρχει το Άγιο Πνεύμα, το οποίο αναδεικνύει Πατέρες και πάντοτε στην Εκκλησία συμβαίνουν κρίσεις και συγκαλούνται οι Ιεράρχες σε Συνόδους για την επίλυση των προβλημάτων με τον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος.

Γενικά λέγομε ότι η εν Κωνσταντινουπόλει συγκληθείσα Σύνοδος του 1351 έχει τα χαρακτηριστικά της Θ´ Οικουμενικής Συνόδου, γιατί (α) είχε ως αντικείμενο ένα σπουδαίο θέμα, στο οποίο συγκεφαλαιώνεται όλη η ορθόδοξη θεολογία και πνευματικότητα και στο οποίο θέμα συγκρούονται δύο παραδόσεις, η ορθόδοξη και η φραγκολατινική. (β) Είναι Οικουμενική η Σύνοδος αυτή, γιατί ασχολήθηκε με σοβαρό δογματικό θέμα, το οποίο είναι συνέχεια των θεμάτων που απασχόλησαν την αρχαία Εκκλησία. Τον 4ο αι. οι άγιοι Πατέρες αντιμετώπισαν την αίρεση του Αρείου, ο οποίος έλεγε ότι ο Λόγος του Θεού είναι κτίσμα. Και η Σύνοδος του 1351 στην Κωνσταντινούπολη, για την οποία μιλάμε, αντιμετώπισε την αίρεση του Βαρλαάμ, ο οποίος έλεγε ότι η ενέργεια του Θεού είναι κτιστή. Ακόμη, αφού η Σύνοδος αυτή κατέγινε με το δόγμα περί των θείων ενεργειών, φέρεται ως συνέχεια της ΣΤ´ Οικουμενικής Συνόδου, η οποία αποφάνθηκε ότι ο Χριστός έχει δύο θελήσεις, θεία και ανθρώπινη, πράγμα που μνημονεύει ο Τόμος της Συνόδου του 1351. Μάλιστα οι αιρετικοί τους οποίους καταδίκασε η Σύνοδος αυτή, όπως το λέγει ο Τόμος της, είναι χειρότεροι των Μονοθελητών, τους οποίους καταδίκασε η ΣΤ´ Οικουμενική Σύνοδος. (γ) Θεωρείται ακόμη ως Οικουμενική η Σύνοδος της Κωνσταντινουπόλεως του 1351, διότι αποδέχθηκε τις αποφάσεις των προηγουμένων Συνόδων, διότι τεκμηρίωσε όλη την θεολογία των κειμένων της Αγίας Γραφής και την διδασκαλία όλων των Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας μας και διότι ο Τόμος της υπεγράφη από όλους και διότι, τέλος, στο «Συνοδικό της Ορθοδοξίας», που εκφράζει την συνείδηση της Εκκλησίας μας, για την νίκη και τον θρίαμβο των Ορθοδόξων, οι Πατέρες πρόσθεσαν και τα «κατά Βαρλαάμ και Ακινδύνου κεφάλαια» της Συνόδου αυτής. Και τέλος (δ) το σοβαρότερο: Η εν Κωνσταντινουπόλει Σύνοδος του 1351 θεωρείται ως Οικουμενική, διότι ανέπτυξε την διδασκαλία της ο θεούμενος πατήρ άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Πραγματικά την αυθεντία των Οικουμενικών Συνόδων, όπως και των άλλων Συνόδων προσδίδουν κυρίως οι θεούμενοι και θεοφόροι άγιοι Πατέρες, οι οποίοι την συγκροτούν.1

Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμᾶς – Λόγος εἰς τὸν Τίμιον καὶ Ζωοποιὸν Σταυρόν (νεοελληνικὴ ἀπόδοση).

«Λόγος εἰς τὸν Τίμιον καὶ Ζωοποιὸν Σταυρόν» Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ

(νεοελληνικὴ ἀπόδοση)

Ὁ Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ προαναγγελλόταν καὶ προτυπωνόταν μυστικῶς ἀπὸ παλαιὲς γενεὲς καὶ κανεὶς ποτὲ δὲν συμφιλιώθηκε μὲ τὸ Θεὸ χωρὶς τὴ δύναμη τοῦ Σταυροῦ. Πραγματικὰ μετὰ τὴ προγονικὴ ἐκείνη παράβαση στὸ παράδεισο τοῦ Θεοῦ διὰ τοῦ δένδρου, ἡ μὲν ἁμαρτία ἀναπτύχθηκε, ἐμεῖς δὲ πεθάναμε, ἔχοντας ὑποστεῖ τὸ θάνατο τῆς ψυχῆς καὶ πρὶν ἀπὸ τὸ σωματικὸ θάνατο, ποὺ εἶναι ὁ ἀπὸ τὸ Θεὸ χωρισμός της.

Ὁ Θεὸς εἶναι πνεῦμα καὶ αὐταγαθότης καὶ ἀρετὴ καὶ αὐτοῦ κατ᾿ εἰκόνα καὶ ὁμοίωση εἶναι τὸ δικό μας πνεῦμα. Γιὰ νὰ ἀνανεωθεῖ καὶ φιλιωθεῖ ὁποιοσδήποτε μὲ τὸ Θεὸ κατὰ τὸ πνεῦμα, πρέπει νὰ καταργηθεῖ ἡ ἁμαρτία. Τοῦτο εἶναι ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου.

Πολλοὶ φίλοι τοῦ Θεοῦ μαρτυρήθηκαν ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸ Θεὸ καὶ πρὶν ἀπὸ τὸ νόμο, χωρὶς νὰ ἔχει φανεῖ ἀκόμα ὁ Σταυρός. Ὁ Δαβὶδ λέγει: ἀπὸ ἐμένα τιμήθηκαν ὑπερβολικὰ οἱ φίλοι σου, Θεέ» (Ψαλμ. 138,16). Πῶς λοιπὸν ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποὺ ἦταν φίλοι τοῦ Θεοῦ πρὶν ἀπὸ τὸ Σταυρὸ; Διότι ἐνεργεῖτο σὲ αὐτοὺς τὸ μυστήριο τοῦ Σταυροῦ.

Ἂς ἀρχίσουμε πρῶτα ἀπὸ τὸν Ἀβραάμ. Ὁ Θεὸς τοῦ εἶπε: Ἔβγα ἀπὸ τὴ γῆ σου καὶ τὴ συγγένειά σου καὶ ἔλα στὴ γῆ ποὺ θὰ σοῦ δείξω». Δὲν εἶπε ποὺ θὰ σοῦ δώσω, ἀλλὰ ποὺ θὰ σοῦ δείξω. Αὐτὸς ὁ λόγος φέρει μέσα του τὸ μυστήριο τοῦ Σταυροῦ.

Πρὸς τὸν Μωυσῆ δέ, ὅταν ἔφυγε ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο καὶ ἀνέβηκε στὸ ὄρος τοῦ εἶπε ὁ Θεός: «λύσε τὸ ὑπόδημα ἀπὸ τὰ πόδια σου». Τοῦτο εἶναι ἄλλο μυστήριο τοῦ Θεοῦ. Νὰ λύσει τὸ ὑπόδημα ἀπὸ τὰ πόδια, νὰ ἀποθέσει τοὺς δερμάτινους χιτῶνες μέσα στοὺς ὁποίους ἐνεργεῖ ἡ ἁμαρτία καὶ ἀποσπᾶ ἀπὸ τὴν ἁγία γῆ. Νὰ μὴ ζεῖ πλέον κατὰ σάρκα καὶ στὴν ἁμαρτία, ἀλλὰ νὰ καταργηθεῖ καὶ νὰ νεκρωθεῖ ἡ ἀντικειμένη στὸ Θεὸ ζωή. Ὅπως λέγει ὁ θεῖος Παῦλος νὰ σταυρώσει κανεὶς τὴ σάρκα μαζὶ μὲ τὰ παθήματα καὶ τὶς ἐπιθυμίες.

Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμᾶς – Ὁμιλία περὶ τῆς κατὰ σάρκα τοῦ Κυρίου Οἰκονομίας (νεοελληνικὴ ἀπόδοση).

«Ὁμιλία περὶ τῆς κατὰ σάρκα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ Οἰκονομίας»
Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ

(νεοελληνικὴ ἀπόδοση)

Σχετικὰ μὲ τὴ συγκαταβατικὴ ἐνσάρκωση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ τὰ ὅσα προσφέρθηκαν ἐξαιτίας τῆς σ᾿ αὐτοὺς ποὺ τὸν ἐμπιστεύτηκαν ἀληθινὰ καὶ σχετικὰ μὲ τὴν αἰτία ποὺ ὁ Θεός, ἂν καὶ μποροῦσε νὰ ἐλευθερώσει μὲ ποικίλους ἄλλους τρόπους τὸ ἀνθρώπινο γένος ἀπὸ τὴν ὑποταγὴ στὸ διάβολο, προτίμησε νὰ χρησιμοποιήσει αὐτὴ τὴ συγκαταβατικὴ τακτική.

Μποροῦσε, ὁπωσδήποτε, ὁ προαιώνιος καὶ ἀπεριόριστος καὶ παντοκράτορας Λόγος καὶ παντοδύναμος Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, καὶ χωρὶς ὁ ἴδιος νὰ περιβληθεῖ τὴν ἀνθρώπινη φύση, νὰ ἀπαλλάξει τοὺς ἀνθρώπους ἀπὸ τὴν ὑποτέλεια στὸ θάνατο καὶ τὴν ὑποδούλωση στὸ διάβολο, γιατὶ ὅλα ὑπακούουν στὶς ἐντολές του καὶ τὸ καθετὶ ἐξαρτιέται ἀπὸ τὴ θεϊκὴ ἐξουσία του, ὅλα ἔχει τὴ δύναμη νὰ τὰ ἐνεργεῖ καί, σύμφωνά με τὸν Ἰώβ, τίποτε δὲ βρίσκεται ἔξω ἀπὸ τὶς δυνατότητές του, ἄλλωστε, ἀπέναντι στὴν ἀπόλυτη ὑπεροχὴ τοῦ δημιουργοῦ, ἡ δύναμη ἀντίστασης τῶν δημιουργημάτων χρεοκοπεῖ, κανένα δὲν εἶναι ἰσχυρότερο ἀπὸ τὸν Παντοκράτορα.

Ὅμως, αὐτὴ ἡ τακτικὴ σωτηρίας, δηλαδὴ μὲ τὴν ἐνανθρώπηση τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ, ἦταν ἡ πιὸ προσαρμοσμένη στὴ δική μας φύση, τὴν ἀνθρώπινη ἀδυναμία μας κι ἀκόμα ἦταν ἡ πιὸ ἀντάξια του Θεοῦ ποὺ τὴν ἐφάρμοζε μία καὶ χαρακτηριζόταν ἀπὸ τὸ στοιχεῖο τῆς δικαιοσύνης, χωρὶς τὸ ὁποῖο καμιὰ ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ δὲν πραγματοποιεῖται. «Δίκαιος γὰρ ὁ Θεός, καὶ δικαιοσύνας ἠγάπησε, καὶ οὐκ ἔστιν ἀδικία ἐν αὐτῷ», ὅπως λέει κι ὁ ψαλμῳδὸς Προφήτης.

Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμᾶς – Λόγος εἰς τὴν Ἀνάληψιν τοῦ Χριστοῦ (νεοελληνικὴ ἀπόδοση).

«Λόγος περὶ τῆς Ἀναλήψεως τοῦ Χριστοῦ» Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ

(νεοελληνικὴ ἀπόδοση)

Βλέπετε αὐτὴ τὴ κοινὴ γιὰ μᾶς ἑορτὴ καὶ εὐφροσύνη, τὴν ὁποία ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστὸς ἐχάρισε μὲ τὴν ἀνάσταση καὶ ἀνάληψή του στοὺς πιστούς; Ἐπήγασε ἀπὸ θλίψη.

Βλέπετε αὐτὴ τὴ ζωή, μᾶλλον δὲ τὴν ἀθανασία; Ἐπιφάνηκε σὲ μᾶς ἀπὸ θάνατο.

Βλέπετε τὸ οὐράνιο ὕψος, στὸ ὁποῖο ἀνέβηκε κατὰ τὴν ἀνύψωσή του ὁ Κύριος καὶ τὴν ὑπερδεδοξασμένη δόξα ποῦ δοξάσθηκε κατὰ σάρκα; Τὸ πέτυχε μὲ τὴ ταπείνωση καὶ τὴν ἀδοξία. Ὅπως λέγει ὁ ἀπόστολος γι᾿ αὐτόν, «ἐταπείνωσε τὸν ἑαυτό του γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου, καὶ μάλιστα σταυρικοῦ θανάτου, γι᾿ αὐτὸ κι᾿ ὁ Θεὸς τὸν ὑπερύψωσε καὶ τοῦ χάρισε ὄνομα ἀνώτερο ἀπὸ κάθε ὄνομα, ὥστε στὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ νὰ καμφθεῖ κάθε γόνατο ἐπουρανίων καὶ ἐπιγείων καὶ καταχθονίων καὶ νὰ διακηρύξει κάθε γλώσσα ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι ὁ Κύριος σὲ δόξα Θεοῦ Πατρός».(Φιλ. β´ 8-11).

Ἐὰν λοιπὸν ὁ Θεὸς ὑπερύψωσε τὸ Χριστό του γιὰ τὸ λόγο ὅτι ταπεινώθηκε, ὅτι ἀτιμάσθηκε, ὅτι πειράσθηκε, ὅτι ὑπέμεινε ἐπονείδιστο σταυρὸ καὶ θάνατο γιὰ χάρη μας, πῶς θὰ σώσει καὶ θὰ δοξάσει καὶ θὰ ἀνυψώσει ἐμᾶς, ἂν δὲν ἐπιλέξωμε τὴ ταπείνωση, ἂν δὲν δείξουμε τὴ πρὸς τοὺς ὁμοφύλους ἀγάπη, ἂν δὲν ἀνακτήσωμε τὶς ψυχές μας διὰ τῆς ὑπομονῆς τῶν πειρασμῶν, ἂν δὲν ἀκολουθοῦμε διὰ τῆς στενῆς πύλης καὶ ὁδοῦ, ποῦ ὁδηγεῖ στὴν αἰώνια ζωή, τὸν σωτηρίως καθοδηγήσαντα σ᾿ αὐτήν; «διότι, καὶ ὁ Χριστὸς ἔπαθε γιὰ μᾶς, ἀφήνοντάς μας ὑπογραμμὸ (παράδειγμα), γιὰ νὰ παρακολουθήσουμε τὰ ἴχνη του». (Α´ Πέτρ. β´ 21).

Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμᾶς – Λόγος περὶ τῆς Ἁγίας Πεντηκοστῆς (νεοελληνικὴ ἀπόδοση).

«Λόγος περὶ τῆς Ἁγίας Πεντηκοστῆς» Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ

(νεοελληνικὴ ἀπόδοση)
ἀπόσπασμα ἀπὸ τὶς Πατερικὲς ἐκδόσεις
«Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς», τόμος 10ος.

«Ὅταν συμπληρωνόταν ἡ πεντηκοστὴ ἡμέρα μετὰ τὴν Ἀνάσταση, τῆς ὁποίας ἔφθασε τώρα ἡ μνήμη, ἐνῷ ὅλοι οἱ μαθητὲς ἦσαν συγκεντρωμένοι μαζὶ καὶ εὑρίσκονταν ὁμόψυχοι στὸ ὑπερῷο (οἶκος) ἐκείνου τοῦ ἱεροῦ, ἀλλὰ καὶ στὸ προσωπικό του ὑπερῷο, στὸ νοῦ του, συναγμένος ὁ καθένας τοὺς (διότι ἦσαν σὲ ἡσυχία καὶ ἀφιερωμένοι στὴ δέηση καὶ στοὺς ὕμνους πρὸς τὸ Θεό), ξαφνικά, λέγει ὁ εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς, «ἀκούσθηκε ἦχος ἀπὸ τὸν οὐρανό, σὰν ἀπὸ ὁρμὴ βιαίου ἀνέμου καὶ ἐγέμισε τὸν οἶκο ὅπου κάθονταν». (Πράξ. 2, 1-11). Εἶναι βίαιος γιατὶ νικᾶ τὰ πάντα καὶ ξεπερνᾶ τὰ τείχη τοῦ πονηροῦ, γκρεμίζει κάθε ὀχύρωμα τοῦ ἐχθροῦ, ταπεινώνει τοὺς ὑπερήφανους, ἀνυψώνει τοὺς ταπεινοὺς στὴ καρδιὰ καὶ διασπᾶ τοὺς συνδέσμους τῶν ἁμαρτημάτων. Γέμισε δὲ ὁ οἶκος ἐκεῖνος στὸν ὁποῖο κάθονταν, καθιστώντας τον, κολυμβήθρα πνευματικὴ καὶ ἐκπληρώνοντας τὴν ἐπαγγελία τοῦ Σωτῆρα, ποὺ τοὺς ἔλεγε, πρὶν ἀναληφθεῖ: «Ὁ μὲν Ἰωάννης βάπτισε μὲ νερό, ἐσεῖς δὲ θὰ βαπτισθῆτε μὲ ἅγιο Πνεῦμα, ὄχι ἔπειτα ἀπὸ πολλὲς μέρες».

Ἀλλὰ καὶ τὸ ὄνομα ποὺ ἔδωσε σ᾿ αὐτοὺς τὸ ἔδειξε νὰ ἀληθεύει. Διότι διὰ τοῦ ἤχου αὐτοῦ ἀπὸ τοὺς οὐρανοὺς οἱ Ἀπόστολοι ἔγιναν πραγματικὰ υἱοὶ βροντῆς. «Καὶ φάνηκαν σ᾿ αὐτοὺς γλῶσσες διαμεριζόμενες ὡσὰν πυρὸς καὶ στὸν καθένα τοὺς κάθισε ἀπὸ μία κι᾿ ἐγέμισαν ὅλοι ἅγιο Πνεῦμα καὶ μιλοῦσαν ἄλλες γλῶσσες, ὅπως τοὺς ἔδιδε τὸ Πνεῦμα νὰ μιλοῦν».